Abdülhamid Han hakkında bilinen 10 yanlış

Zaman gazetesi yazarı Mustafa Armağan gazetesinin Pazar ekinde
Sultan Abdülhamid hakkında yanlış bilinen 10 şeyi
sıraladı. İşte onlar:

Abdülhamid hakkında yanlış bildiğimiz 10 şey

Geçtiğimiz 10 Şubat günü Sultan II. Abdülhamid'in 91. ölüm
yıldönümüydü. Hakkında olumlu bir şey söylemenin bile cesaret istediği yıllar
yaşadık ama artık mızraklar çuvallara sığmaz oldu. Çuvalları delip çıkan
gerçeğin mızrakları hepimizi şaşırtıyor. Neler mi onlar? Sayıları çok fazla ama
içlerinden 10 tanesini seçtim. Beraber çıkarmaya çalışalım mı?

1. Kızıl Sultandı: Bu iddia, Albert Vandal adlı bir Fransız
yazar tarafından ortaya atılmıştı. Atılış sebebi de, Abdülhamid'in Ermeni
isyanlarını bastırtmış olmasıdır. Başta İngiltere ve Fransa olmak üzere Avrupa
kamuoyunda Abdülhamid'in kan dökücü bir padişah olduğu propagandası başlatıldı.
İşte "Kızıl", yani kan döken Sultan lakabı bu sırada asıldı boynuna. Hadi
Ermenilerin böyle demesini anladık; iyi ama bir tekini bile idam ettirmemiş olan
Abdülhamid'e Jön Türkler neden "Kızıl Sultan" dediler? 1915'te yüzbinlerce
Ermeni'yi tehcir ettirecek olanlar, 25 yıl önce Ermeni propaganda ordusunun
neferleri olmakta sakınca görmemişlerdi.

2. Meşrutiyet düşmanıydı: 93 Harbi'nde Osmanlı topraklarının
üçte biri kaybedilmişti. Bu çapta bir toprak kaybı karşısında meclisteki farklı
milliyetlere mensup üyeler paniğe kapılmış, her biri kendi milletinin
topraklarını kurtarma telaşına düşmüştü. Birleştirici olacağı ümidiyle kurulan
meclis, tam tersine bölücü bir meclis olmuştu. İki seçenek vardı: Ya
parçalanmaya seyirci kalmak ama meşrutiyetten taviz vermemek ya da meşrutiyeti
askıya almak ama ülkeyi parçalanmaktan kurtarmak. Abdülhamid ikincisini seçti
ki, aynı durumda devlet refleksi zaten başkasını yapmasına müsaade etmezdi.

3. Milleti cahil bıraktı: Bilinenin aksine, Osmanlı
tarihinin en canlı eğitim hamlesi, Abdülhamid dönemine rastlar. Sevan
Nişanyan'ın hesaplamalarına göre Türkiye, Abdülhamid dönemiyle kıyaslanabilecek
bir okullaşma düzeyine yeniden ancak 1950'li yıllarda ulaşabilmiştir. Mesela
1895'te TC sınırlarına tekabül eden bölgede bine yakın (835) ortaokul ve lise
bulunuyorken 1923'te bu sayı 95'e düşmüştür. 1895'teki yüz bine yakın öğrenci
sayısı (97.837), 1950-51 sezonunda aşağı yukarı aynı seviyede seyretmektedir
(90.356). Öncesiyle kıyasladığımızda Abdülhamid dönemindeki eğitim patlaması
daha görünür hale gelir. Tahta geçtiği yıl 250 olan rüşdiye sayısı 1909'da
900'e, 6 olan idadi sayısı 109'a çıkmıştır. 1877'de İstanbul'da sadece 200 tane
modern ilkokul varken 1905'te 9 bine çıkmıştı. Her yıl ortalama 400 ilkokul
açılmıştır ki, bu, Cumhuriyet döneminde bile kırılamamış bir rekordur.

4. Denizciliğe düşmandı: Abdülaziz döneminde dünyanın 3.
büyük deniz gücü olmuştuk ama bu donanmanın sadece yıllık boya parası bile
Denizcilik Bakanlığı'nın bütçesini aşıyordu! Abdülhamid "karacı" idi, kabul. Ama
****** de, İnönü de karacı idi. Demek ki, Türkiye'nin etrafı denizlerle çevrili
bile olsa böylesine büyük bir deniz gücünü besleyebilecek ekonomik altyapısı
mevcut değildi. Savaş gemisi alıp yeniden dışarıya bağımlı kalmaktansa
Abdülhamid tercihini kara ve demiryollarından yana kullandı. İttihatçılar da,
****** de, İnönü de demiryoluna öncelik vermediler mi?

5. Keyfî sansür uyguladı: Sansürün elbette savunulacak
tarafı yok. Ancak PKK ile mücadele döneminde basının nasıl ağır bir sansür
altında çalıştığını unutmadık. Sansür vardı, evet. Fakat siyasi konulara
girilmemesi aynı zamanda edebiyatımızın görkemli eserlerinin ortaya çıkması gibi
hayırlı bir sonuç da vermemiş midir? Hem Takrir-i Sükûn döneminde uygulanan
"cellat sansürü"yle hiç mi hiç kıyaslanamaz Abdülhamid'inki.

6. Hafiye teşkilatı zararlıydı: Hafiye teşkilatının topluma
nefes aldırmadığını iddia edenler, aksi halde ne yapılması gerektiğini de
söylemelidirler. Meydanı İngiliz, Rus, Fransız ajanlarına mı bırakmalıydı?
Hafiyesiz, ajansız, casussuz bir devlet olur mu? Unutmayalım ki, Fransa'nın
İstanbul büyükelçisi, Abdülhamid'in tahta geçtiği yıl sokaklarda Fransız
Kralı'nın posterlerinin Ermeni hamalları tarafından satıldığını yazıyordu.
Devlet Londra, Paris ve Petersburg'dan yönetiliyor, "Hasta Adam"ın kimin
kucağında öleceği tartışılıyordu. Abdülhamid, iktidarın dizginlerine asılabilmek
için hafiye teşkilatını kurmak zorundaydı. Elbette suistimaller olmuştur ama
yakınlarından biliyoruz ki, Sultan her jurnali okuyor ama mutlaka yazanın adam
olma niteliğine göre değerlendirmeye tabi tutuyordu.

7. Despottu: 'İstibdad' kelimesini 'despotizm' diye çevirmek
yanlıştır. Hele totalitarizm hiç değil. Kaldı ki, İslam siyaset düşüncesinde
"istibdâd" meşru yönetim şekillerindendi. Mesela İbn Haldun 'istibdâd'ı tek adam
yönetimi, yani otokrasi anlamında kullanır ve meşru yönetim şekillerinden biri
kabul eder. Kaldı ki, önüne gelen idam cezalarını sürekli affeden birinin
istibdâdın yetkilerini hangi yönde kullandığını da pekala görmüş oluyoruz.

8. 31 Mart'ı tertiplemişti: 31 Mart isyanında en ufak bir
katkısının olmadığı kesin olarak ortaya çıktığı halde asırlık İttihatçı
propagandanın etkisi hâlâ sürüyor. İsyanı araştırma komisyonu başkanı Yusuf
Kemal [Tengirşenk], 31 Mart'ın Abdülhamid'in eseri olmayıp İttihatçılara karşı
yabancı casus şebekeleri ile mürtecilerin teşebbüsleri olduğunu yazmıştır. Rıza
Tevfik ise mahkemede şunları söylemiştir: 31 Mart uydurma ihtilali hazırlandığı
zaman ben Talat Bey'e beyhude yere kardeş kanı dökülmesinin büyük bir cinayet
olduğunu anlattım. Aldığım cevap şu oldu: "Ne yapalım, Cemiyetin paraya ihtiyacı
var, bunu da ancak Yıldız Sarayı'nın hazinesi karşılayabilir."

9. Hamidiye Alayları gereksizdi: Hamidiye Alayları şunlara
yaramıştı: 1. Askerlik yapmayan Kürtlerle kolluk kuvveti eksikliği giderildi. 2.
Rus istilasına karşı caydırıcı oldu. 3. Kürtler ve konar göçerlerin dış güçlerce
kullanılmasına engel oldu. 4. Aşiretlerin yerleşik hayata geçmelerini
hızlandırdı. 5. Çocuklar İstanbul'daki Aşiret Mektebi'nde eğitilerek Osmanlılık
bilinci edindiler. 6. Aşiret kavgalarının önüne geçildi. 7. Sükûnet sağlanınca
Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun imarına çalışıldı...

10. Korkaktı: Namık Kemal'in oğlu Ali Ekrem Bey'in dediği
gibi "Abdülhamid'in korkak olduğunu sananlar yanılırlar. Korkak olmak şöyle
dursun, tam tersine cesurdu." Dolmabahçe Sarayı'ndaki bir bayramlaşma sırasında
deprem olmuş ve tavana asılı 1,5 tonluk bir avize yere düşmüştü. O kargaşalıkta
salonda kılı kıpırdamayan tek kişi, Abdülhamid'di. Keza yanı başında bomba
patlarken bile metanetini yitirmemiş, öğleden sonra elçilerle mutad
görüşmelerini dahi aksatmamıştı. Kızı Ayşe Sultan'a söyledikleri karakterini iyi
özetler: "Kalbimde yalnız Allah korkusu vardır. Bir hadise olmadan evvel onu
önlemek için telaş ederim. Ama tehlikenin içinde bunduğumu hissedersem icabında
ateşe atılmaktan bile çekinmem."

İçimden bir ses, "Kurtlarla Dans"ın devamını yazmam gerektiğini söylüyor.

m.armagan@zaman.com.tr

Zaman-Pazar**Mustafa Armağan**

Korkak mı ?
Razz

Komik

Kurtlarla dans 2 diye yazsın gerçekten

1OL(AZRAİL662) demiş ki:: Korkak mı ?

Komik

Kurtlarla dans 2 diye yazasın gerçekten

Kardeş orayı yanlış anladın galiba orada kırmızı ile yazılan yer tarihimizi bize anlatmayıp bizlere yalan söyleyen tarihçilerin söyledikleriydi.Devamında ise Mustafa Hoca bize doğrusunu anlatmış. Razz

aamet19 demiş ki:

1OL(AZRAİL662) demiş ki:: Korkak mı ?

Komik

Kurtlarla dans 2 diye yazasın gerçekten

Kardeş orayı yanlış anladın galiba orada kırmızı ile yazılan yer tarihimizi bize anlatmayıp bizlere yalan söyleyen tarihçilerin söyledikleriydi.Devamında ise Mustafa Hoca bize doğrusunu anlatmış. Razz

Yok doğru anladım merak etme
Mustafa Armağan hiç korkak der mi hakanına

Kardeş o zman ben seni yanlış anladım