DATE : Makinanın sistem tarihini ekranda göstermeyi sağlar.
TIME : Bilgisayarın sistem saatini ekranda göstermeyi sağlar.
VER : Bilgisayarın DOS İşletim Sisteminin versiyon numarasını gösterir.
VOL : Bilgisayarın etiket seri numarasını ekranda gösterir.
LABEL : Diskete etiket ismi vermeyi sağlar.
Not : Disket etiket ismi verilirken 11 karakteri geçmeyecek şekilde etiket ismi verilmelidir. 11 Karakteri geçerse yazmaz.
DIR = Hafızada kayıtlı olan programı ekrana listeler.
DIR/P = Hafızada kayıtlı olan programı sayfa sayfa ekrana listeler.
DIR/W = Hafızada kayıtlı olan programı yan yana ekrana listeler.
C:\\\\>DIR *.BAS = C sürücüsünde bulunan baş harfi ne olursa olsun uzantı ismi BAS olanları ekranda listelemeyi sağlar.
C:\\\\>DIR OSMAN.EXE = C sürücüsünde bulunan OSMAN.EXE dosyasını ekranda göstermeyi sağlar.
A:\\\\>DIR ?a*.* = A sürücüsünde bulunan birinci harfi ne olursa olsun ikinci harfi a ile başlayan uzantı ismi ne olursa olsun ekranda listeler.
A:\\\\>DIR b*.TXT =A sürücüsünde bulunan baş harfi b ile başlayan uzantı ismi TXT ile biten tüm dosyaları ekranda listeler.
COPY : Bilgileri bir yerden başka bir yere kopyalamak amacıyla kullanılır.
C:\\\\>Copy *.* A: = C sürücüsünde bulunan dosyaları A’ya kopyalar.
B:\\\\>Copy Ceylan.DAT C: = B sürücüsünde bulunan Ceylan.DAT dosyalarını C’ye kopyalar.
A:\\\\>Copy AH *.* C: = A sürücüsünde bulunan baş harfi AH olan tüm dosyaları C’ye kopyalar.
A:\\\\>Copy b? kle.* C: = A sürücüsünde bulunan birinci harfi b olan ikinci harfi ne olursa olsun kle ile biten tüm dosyaları C’ye kopyalar.
A:\\\\>Copy *.* C:\\\\OYUN = A sürücünde bulunan tüm dosyaları c sürücüsündeki oyun directörünün içine kopyalar.
C:\\\\>Copy *.* A:\\\\OTO\\\\ARABA = C sürücüsünde bulunan tüm dosyaları A sürücüsünde bulunan oto dayrektörünün içindeki araba dayrektörünün içine kopyalar.
RENAME (REN) =Dosyaların isimlerini değiştirmek için kullanılır.
A:\\\\>REN Rukiye.DAT Altın.DAT = A sürücüsünde bulunan Rukiye.DAT dosyasını Altın.DAT olarak değiştirir.
C:\\\\>REN Ahmet.BAT Ali.SYS = A sürücüsünde bulunan Ahmet.BAT dosyasını Ali.SYS olarak değiştirir.
B:\\\\>REN Okul.SYS Kurs.DAT = B sürücüsünde bulunan Okul.SYS dosyasını Kurs.DAT olarak değiştirir.
MOVE (TAŞIMA) = Dosyaları bir yerden başka bir yere taşımak için kullanılır.
Açıklama = Bu taşıma işleminde dosyaları bir yerden silerek başka bir yere kopyalar.
Örnek : A:\\\\>Move *.* C: = A sürücüsündeki bütün dosyaları C’ye taşır.
B:\\\\>Move Aynur.DAT C:\\\\Marıo = B sürücüsündeki AYNUR.DAT dosyasını C sürücüsündeki MARIO dayrektörünün içine taşır.
C:\\\\>Move *.TXT A:\\\\Oda\\\\Ders= C sürücüsünde bulunan dosyanın ismi ne olursa olsun uzantı ismi TXT
olan A sürücüsünde Oda dayrektörünün içerisindeki Ders dayrektörüne
taşır.
DEL (SİLME) = Dosyaları silmek için kullanılır.
A:\\\\>Del *.* = A sürücüsündeki tüm dosyaları siler.
A:\\\\>Del AY*.* = A sürücüsündeki dosyanın ismi AY ile başlayan uzantı ismi ne olursa olsun siler.
DELTREE = Dayrektörleri ve dizinleri silmek için kullanılır.
B:\\\\>DELTREE SERDAR = B sürücüsündeki SERDAR dayrektörünü siler.
A:\\\\>DELTREE *.*/P = A sürücüsündeki bulunan tüm dayrektörleri tek tek sorarak siler. (Yes, No) Yes=Siler, No=Silmez.
FORMAT = Yeni alınmış bir disket makinaya tanıtmak amacıyla kullanılır.
C:\\\\>FORMAT A: = C’den A’ya düz format atmak amacıyla kullanılır.
C:\\\\>FORMAT A:\\\\S = C’den A’ya sistem format atmak amacıyla kullanılır. Sistem formatı atarken COMMAN.COM dosyasını yükler.
C:\\\\>FORMAT A:/Q = C’den A’ya hızlı format atmak amacıyla kullanılır.
C:\\\\>FORMAT A:/U = C’den A’ya Unformat atmak amacıyla kullanılır.
Açıklama = Un formatla atılan bir disk yanlışlıkla format çekildiğinde kurtarılamaz.
UNFORMAT = Yanlışlıkla formatlanmış diski kurtarır.
UNDELETE = Yanlışlıkla silinmiş dosyaları kurtarır.
NDD (Norton Diskdoctor) = Diskte bulunan bozuk sektörler, düzeltmek için kullanılır.
CHKDSK /F = Bozuk sektörleri düzeltir. Düzeltemediğini diskin sonuna atar.
CHKDSK /V = Bozuk sektörleri düzeltir. Dosyaları ekranda gösterir.
DIRECTORY OLUŞTURMA = <blockquote>
MD = klasör ve dizin oluşturur. C:\\\\>MD DİLEK
CD = klasör içine girer. C:\\\\>CD DİLEK
CD.. = klasör dışına çıkar. C:\\\\>DİLEK>CD..
RD = Boş klasörü siler. C:\\\\>RD DİLEK</blockquote>
Örnek = Disketinizde kendi adınızda bir klasör oluşturup bu klasör içine C’de bulunan ÇANTA.EXE dosyasını kopyalayınız.
<blockquote>
A:\\\\>MD LEVENT
A:\\\\>CD LEVENT
A:\\\\>LEVENT>C:
C:\\\\>Copy Çanta.EXE A:</blockquote>
Örnek = C:\\\\>C’de kendi adınızda bir klasör oluşturup bu klasörün içine A:\\\\>’da bulunan Mario.EXE dosyasını kopyalayınız.
<blockquote>
Cevap : C:\\\\>Md Levent
C:\\\\>Cd Levent
C:\\\\>Levent>A:\\\\>Copy Mario.EXE C:</blockquote>
Örnek = C sürücüsünde Aynur adı altında bir klasör oluşturup bu klasörün içine A:\\\\>’da bulunan Mario.EXE dosyasını kopyalayınız.
<blockquote>
Cevap : C:\\\\>Md Aynur KLASÖR (Dizin) :
C:\\\\>Cd Aynur Tüm dosyaları bir tek isim adı
C:\\\\>Aynur>Md Yıldız altında toplamaya denir.
C:\\\\>Aynur>Cd Yıldız
C:\\\\>Aynur>Yıldız>A:
A:\\\\>Cd Oto
A:\\\\>Oto\\\\Copy *.* C:</blockquote>
Örnek = C’de bulunan tüm dosyaları A’nın içindeki Merve klasörünün içine taşıyınız.
<blockquote>
Cevap : C:\\\\>Move *.* A.\\\\Merve</blockquote>
Örnek = Disketinizde kendi adınızda bir klasör
oluşturup bu klasör içine MANA adı altında klasör oluşturup bu klasör
içine C’de bulunan tüm dosyaları taşıyınız?
<blockquote>
Cevap : A:\\\\>Md SERDAR
A:\\\\>Cd SERDAR
A:\\\\>SERDAR>MD MANA
A:\\\\>SERDAR>CD MANA
A:\\\\>SERDAR>MANA>C:
C:\\\\>Move *.* A:</blockquote>
CD\\\\ = Tamamen çıkar.
DİSKCOPY =
Disketten diskete kopyalama işlemi yapar.
Açıklama : Kopyalama işlemi yaparken kaynak disketteki bilgiler hedef
diskete kopyalanırken hedef disketteki bilgiler tamamen silinir.
XCOPY =
Dosyaları ve dizinleri bir yerden başka bir yere kopyalamak amacıyla kullanılır.
Örnek = A:\\\\>XCOPY A: C:
TREE :
Dayrektörleri ekranda göstermek amacıyla kullanılır.
Örnek = C:\\\\>TREE
EMM386 =
Cihaz sürücüsünün belleğe yüklenmesini
sağlar. Bellekte oluşan hataları daha fazla artmaması otomatikmen
kilitler ve şu mesajı verir.
Emm386 driver not installed
(Emm386 cihaz sürücüsü yüklenemiyor.)
MEM = Ana bellek hakkında bilgi vermeyi sağlar.
ATTRIB = Dosyaların özelliklerini değiştirmek amacıyla kullanılır.
<blockquote>
Parametreleri = ATTRIB +H = Dosyaları gizlemek amacıyla kullanılır.
ATTRIB -H = Dosyaları gizlemek amacıyla kullanılır.
ATTRIB +S = Sistem dosyalarını gizlemek amacıyla kullanılır.
ATTRIB -S = Gizli sistem dosyalarını açmak amacıyla kullanılır.
ATTRIB +R = Sadece okunabilen dosyaları listeler.
ATTRIB -R = +R ile gizlenmiş dosyaları açmak için kullanılır.</blockquote>
Örnek = C:\\\\>ATTRIB *.* +H
C’de bulunan tüm dosyaları gizler.
Örnek = C:\\\\>ATTRIB *.EXE +H
C’de bulunan uzantı ismi EXE olan dosyaları gizler.
Örnek = A:\\\\>ATTRIB B*.* +H
A’da bulunan baş harfi B olan tüm dosyaları gizler.
Örnek = C:\\\\>ATTRIB *.* +S
C’de bulunan sistem dosyalarını gizler.
Örnek = B:\\\\>ATTRIB *.* +R
B’de bulunan dosyaları gizlemek amacıyla kullanılır. Üzerine yazım yazılamaz.
Örnek = A:\\\\>ATTRIB *.* +A
A’da bulunan tüm arşiv dosyalarını gizler.
BACKUP = Dosyaları yedeklemek amacıyla kullanılır.
Açıklama = Yedekleme işlemi yapılırken uzantı ismi 001 şeklinde uzantı ismi alırlar.
Örnek = C:\\\\>Backup *.* A:/S
C’de bulunan tüm dosyaları tüm dosyaları alt dizinleriyle birlikte A’ya yedekler.
RESTORE = Backup’la yedeklenmiş olan dosyaları açar.
PKZIP = Dosyaları sıkıştırmak amacıyla kullanılır.
Örnek = C:\\\\>Pkzıp A:Ahmet.ZIP
C’de bulunan tüm dosyaları Ahmet.ZIP adı altında A’ya sıkıştırır.
PKUNZIP = Pkzıp sıkıştırılmış dosyaları açar.
Örnek = C:\\\\>Pkunzıp Ahmet.ZIP C:
Ahmet.ZIP dosyasını C’ye açar.
DEFRAG = Dosyaları düzenlemek amacıyla kullanılır.
Örnek = C:\\\\>Defrag A:
A’nın içindeki dosyaları düzenler.
ARJ = Dosyaları sıkıştırmak ve açmak amacıyla kullanılır.
Örnek : C:\\\\>ARJ A A:MEVSIM.ARJ
C’de bulunan tüm dosyaları A’da bulunan MEVSIM.ARJ olarak sıkıştırır.
Örnek = C:\\\\>PW>ARJ A B:Windows.ARJ
C’de bulunan PW dayrektörü içindeki tüm dosyaları B’nin içine Windows .ARJ adı altında sıkıştırır.
Örnek = A:\\\\>ARJ X Mehmet.ARJ C:
A’da bulunan MEHMEt.ARJ dosyasını C’ye açar.
Örnek = C:\\\\>PW12>ARJ x MELİKE.ARJ A:\\\\OYUN\\\\RAYMAN
C’de PW12 dayrektörü içindeki MELİKE.ARJ dosyasını A’da oyun dayrektörü içindeki RAYMAN dayrektörünün içine açar.
Örnek = Disketinizde TÜRKİYE adı altında bir
dayrektör oluşturup bu dayrektörün içine İLLER dayrektörü oluşturup
İLLER dayrektörünün içine de C’de bulunan İLÇELER dayrektörünün
içindeki KAZA.EXE dosyasını kopyalayınız.
<blockquote>
Cevap : A:\\\\>MD TÜRKİYE
A:\\\\>CD TÜRKİYE
A:\\\\>TÜRKİYE>MD İLLER
A:\\\\>TÜRKİYE>CD İLLER
A:\\\\>TÜRKİYE>İLLER>C:
C:\\\\>CD İLÇELER
C:\\\\>İLÇELER>COPY KAZA.EXE A:</blockquote>
Örnek = C’den A’ya tüm dosyaları MAHMUT.ARJ adı altında sıkıştırınız.
C:\\\\>ARJ A A:MAHMUT.ARJ
DOS İŞLETİM SİSTEMİ KOMUTLARI İÇ KOMUTLAR C:\\\\windows>A: = A (diskete) geç
C: = C (hard disk) geç
DIR DIR = Dizindeki tüm dosyaları göster
DIR /P = Dizindeki tüm dosyaları sayfa sayfa göster
DIR/W = Dizindeki tüm dosyaları yanyana göster
DIR A: = A kök dizinindeki tüm dosyaları göster
DIR C:\\\\belgel~1 = C’de belgel~1 = dizini içindeki tüm dosyaları göster
DIR C:\\\\belgel~1\\\\*.doc = C’de belgel~1 = dizini içinde uzantısı doc olan dosyaları göster
CLS = (Clear Screen) Ekran temizle
MD = (Make Directory)Dizin yarat
A:\\\\>md okul = A: içersine okul adında bir dizin olusturduk Kullanımı “Md DizinAdı”
CD = (Change Directory) giris
A:\\\\> cd okul = A: sürücüsünün içindeki okul dizinine giriyoruz. kullanımı “Cd DizinAdı”
CD.. = (Change Directory) Bir alt dizine geç
A:\\\\okul> CD.. = Okul dizininden cıkıyor ve bir alt dizin olan A: sürücüsüne giriyor..
CD\\\\ = (Change Directory) Kök Dizine geç
A:\\\\Okul\\\\sinif>CD\\\\ = Ana sürücüye direk geçiş Okul klasorun icindeki sınıf klasorunden direk Kok dizin olan A: sürücüsüne geçiş yapılıyor.
RD = (Remove Directory) Dizin Silme
A:\\\\Okul\\\\RD sinif2 = A’daki okul dizini içindeki sinif2 dizinini sil. (Dizinin içi boş olmak zorundadır)
COPY = Dosya kopyala
A:\\\\>COPY deneme.doc c:\\\\belgel~1 = A’daki deneme.doc’u c’deki belgel~1 dizini içine kopyala
Kullanımı = Copy Komutu KopyalanacakDosya KopyalananYer
A:\\\\>COPY c:\\\\ belgel~1\\\\deneme2.doc a: = C’de belgelerim dizinindeki deneme2.doc’u A’ya kopyala
A:\\\\>COPY c:\\\\ belgel~1\\\\deneme2.doc a:\\\\okul = C’de belgelerim dizinindeki deneme2.doc’u A’da okul dizini içine kopyala
A:\\\\> copy *.* c:\\\\belgel~1 = A’daki tüm dosyaları C’deki belgel~1 içine kopyala
A:\\\\>copy *.doc c:\\\\belgel~1 = A’da uzantısı doc olan tüm dosyaları C’deki belgel~1 dizini içine kopyala
Kopyalanacak_Dosya Kopyalanacak_Yer REN = İsim değiştir
RENAME = İsim değiştir
A:\\\\>ren deneme2.doc deneme3.doc = A’daki Deneme2.doc dosyasının adını Deneme3.doc olarak değiştir.
Kullanımı = Eski_isim Yeni_isim
DEL = Dosya Sil
DELETE = Dosya Sil
Sil A:\\\\>Del a.doc = A’da a.doc isimli dosyayı sil
A:\\\\>Del *.doc = A’da adı ne olursa olsun doc uzantılı dosyaları sil.
A:\\\\>Del deneme.* = A’da adı deneme olan ve uzantısı ne olursa olsun dosyaları sil.
A:\\\\>Del deneme?.* = A’da adı ilk 6 harfi deneme olan ve uzantısı ne olursa olsun dosyaları sil.
A:\\\\>Del d*.* = A’da ilk harfi d ile başlayan tüm dosyaları sil
A:\\\\>Del ha?an.doc = A’da ilk iki harfi ha olan üçüncü harfi ne olursa olsun uzantısı doc olan dosyaları sil.
A:\\\\>del *.* = (bütün dosyalarınız silinir)
TYPE = Dosya icerigini gösterir
C:\\\\>Type autoexec.bat = C’deki autoexec.bat dosyasinin içeriğini göster.
Time = saat gösterir
Date = Tarihi gösterir
DIŞ KOMUTLAR Format = Sürücüyü biçimlendirir
DİKKAT: DİSKETTEKİ TÜM VERİLERİ SİLER. Format A: = (disketi biçimlendir)
Format a: /s = (Disketi biçimlendir ve sistem dosyalarını yükle)
CHKDSK = Diski Kontrol eder
Chkdsk a: = Disketi kontrol et
Diskcopy Diskcopy a: a: = Disket kopyala
Attrib = Dosya niteliği
<blockquote>
R okunabilir
A arşiv
H gizli</blockquote>
Attrib -r -h -a = (tüm dosyaları okunabilir yap, gizli dosyaları göster, arşiv niteliği kazandır.)
Attrib. +r +h +a = (tüm dosyaları okunamaz yap, gizli dosyaları gösterme, arşiv niteliği kazandırma.)
A:\\\\>Attrib a.doc +r +h +a = A sürücüsü içindeki a.doc dosyasını okunamaz, gizli ve arşiv niteliği kazandırma.
Xcopy = Dizin kopyala
XCopy a:\\\\ okul c:\\\\belgel~1 /s = A’daki okul dizinini içindeki tüm dosyaları ve alt dizinlerle birlikte c’deki belgel~1dizini içine kopyala
MS-DOS HATA MESAJLARI Yazıcı, disk disket sürücüsü gibi donanıma bilgi giriş çıkışlarda
verilen hata mesajları ve bizim hataya vermemiz gereken karşılıklar
anlatılmıştır.
Herhangi bir hata mesajında;
A (ABORT) = tuşuna basarsanız sistem programı iptal eder.
R = tuşuna basarsanız işlem tekrarlanır.
F = tuşuna basarsanız sistem hatayı atlar ve programa devam eder.
F = tuşuna basarsanız işlem sona erer. (İşlem yapılan sürücü adı sorularak) DOS’a dönülür.